In 2010 won dataretentie de Big Brother Awards

widget-dossier-dataretentieDe Big Brother Awards 2013 naderen stilaan de ontknoping, maar we nemen toch nog even de tijd om terug te blikken op de winnaar van de editie 2010. Dat jaar was (even ademhalen) de dataretentierichtlijn de welverdiende winnaar. Toeval of niet, net nu is de Belgische overheid volop aan het onderhandelen over de omzetting van die Europese databewaringsrichtlijn naar een nationale wet. Eigenlijk had dat al in maart 2009 moeten gebeuren, maar door allerlei omstandigheden gebeurt dit nu pas – onder zware druk van de Europese Commissie.

Niet dat het ons zou gestoord hebben als de Belgische regering nog pakweg dertig jaar zou gewacht hebben om de richtlijn om te zetten. Want dataretentie was niet voor niets de winnaar van de Big Brother Awards 2010. De richtlijn houdt immers in dat telecomoperatoren en internetproviders alle gegevens betreffende de betrokken personen, de datum, het tijdstip, de duur en de omvang van een telefoongesprek, een SMS-, of e-mailbericht, alsook de gebruikte technologie en de locatie ervan moeten bewaren voor opsporingsdoeleinden.

Een stand van zaken in België

Het voorontwerp van het wetsontwerp inzake dataretentie werd goedgekeurd door de Ministerraad. Op 29 maart 2013 werd de tekst doorgestuurd naar de Raad van State, die 30 dagen de tijd had om een advies uit te brengen. Na dit advies wordt de tekst doorgestuurd naar het Overlegcomité aangezien het een gedeelde materie is. Hierna gaat de tekst naar het Parlement en wordt hierover gestemd. De snelheid waarmee de tekst zal goedgekeurd worden door het Parlement, is afhankelijk van het advies van de Raad van State – waar we wel benieuwd naar zijn, maar tegelijk weinig van verwachten. Hoewel je natuurlijk nooit weet dat daar eindelijk iemand wel zijn of haar gezond verstand laat spreken en de richtlijn terugfluit. Zoals in een aantal andere Europese landen wel het geval is, waar de databewaringsrichtlijn nog steeds onder vuur ligt. In Duitsland, maar ook in Bulgarije, Tsjechië en Roemenië – niet toevallig landen die maar al te goed weten wat het betekent als alle communicatie permanent kan gecontroleerd worden.

Een stand van zaken in Europa

Ondertussen vond er binnen Europa al een eerste evaluatieronde (2009-2011) over de richtlijn plaats. Een evaluatierapport verscheen in april 2011 en recent nog werden enkele documenten in verband daarmee vrijgegeven. Die laatste kan je inkijken via de blog van AK Vorratsdatenspeicherung. Veel gesprekken gebeurden echter achter gesloten deuren en de inbreng van burgerrechtenbewegingen in de discussie was slechts minimaal. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat het rapport concludeerde dat de bewaarplicht weliswaar faalt, maar toch blijft. Er zou volgens de rapporteur geen volledige consensus bestaan, maar iedereen zou het erover eens zijn dat er geen weg terug is. Een conclusie die al even nietszeggend als onbegrijpelijk is. Want er is altijd een weg terug, zeker als het over een richtlijn gaat die 10 miljoen Belgen en 500 miljoen Europeanen onder surveillance plaatst. Conclusie: niet goedkeuren, maar afschaffen die handel.

Meer over de dataretentierichtlijn