De “verijdelde aanslag” die er wellicht geen was

Het verhaal van een verijdelde aanslag die er wellicht geen was en van drie terreurverdachten die ten onrechte 4,5 maanden in een isoleercel zaten. Niet normaal, denkt u?

link-icon18 juni 2016. Drie personen worden aangehouden omdat ze “op het punt stonden een aanslag te plegen op het Rogierplein in Brussel”. Daar staat op dat moment het fandorp van de Rode Duivels die hun match tegen Ierland moeten spelen. Het nieuws over de “verijdelde aanslag” wordt breed uitgesmeerd in het nieuws en het trio verdwijnt voor 4,5 maanden achter de tralies. “In het strengst mogelijke regime”, zegt Sven Mary, advocaat van één van de verdachten. “Ze kregen het stempel ’terrorist’ en gingen de isoleercel in.” Nu heeft het gerecht in alle stilte twee van de drie aangehouden verdachten vrijgelaten onder voorwaarden. ­Verwacht wordt dat ook de derde niet lang meer vastgehouden wordt. Het lijkt er namelijk op dat er van een mogelijke aanslag helemaal geen sprake was en dat de politie drie onschuldigen ten onrechte 4,5 maanden heeft vastgehouden.

Het ontlokt Bart Eeckhout in De Morgen volgende commentaar.

De betrokkenen in dit onderzoek zijn geen lieverdjes, ze hebben ook familiale banden met de terreurcel van Zaventem. Maar in dit onderzoek valt hen weinig aan te wrijven. Dat ze toch vierenhalve maand vastgezet zijn in isolement, is niet normaal.

Maar ook wij, de media, kijken het best nog eens met nuchtere blik terug naar die maanden na de aanslagen. We moeten onszelf de vraag durven te stellen in welke mate we mee de morele paniek over terreur hebben aangewakkerd door onbevestigde geruchten als feiten uit te vergroten.

Ten slotte bevat dit onderzoek ook een waarschuwing voor de politiek. Om de strijd tegen de terreur op te voeren, overweegt de regering politie en gerecht meer ruimte te geven om verdachten makkelijker en langer vast te houden. We mogen niet naïef doen over die strijd, maar we moeten wel opletten voor een contraproductief effect. Door al te makkelijk onschuldigen vast te zetten, riskeer je juist tijdbommen op scherp te zetten in plaats van ze te ontmantelen.

Advocaat Sven Mary maakt helemaal duidelijk wat het meest beangstigend aspect is aan dit dossier.

“In dit dossier merk je dat sommigen er belang bij hebben dat er een angstklimaat wordt gecreëerd. De overheid kan er dan een aantal wetswijzigingen doorjagen waardoor sommigen meer macht krijgen om het privéleven binnen te dringen. En wij laten begaan want in de strijd tegen de terreur zijn we bereid om onze rechten en vrijheid op te geven. Maar eens we dat toestaan, komen die nooit meer terug.”