De glazen burger

Columnist Luuk Koelman schreef voor Univers (Tilburg University) een bijdrage over de natte droom van overheid en bedrijven: 24/7 achter de voordeur van de consument kunnen loeren. Aanleiding is PSD2, de nieuwe Europese regelgeving die banken verplicht om betaalgegevens van klanten aan derden te leveren als die daarom vragen. Nog maar eens een opstapje richting “elke burger geheel transparant”.
Je kan de column hier bij Univers lezen. Omdat Koelman zo glashelder uitlegt wat er op het spel staat, nemen we de tekst hieronder ook over.

De glazen burger

Nog even en dan mogen wildvreemden meekijken op je bankrekening. Niet omdat je bank dat een goed idee vindt, maar omdat het Europees Parlement dat wil.

Het gaat hier om nieuwe Europese regelgeving: PSD2. Die stelt banken verplicht om betaalgegevens van klanten aan derden te leveren als die daarom vragen.

Ja, je leest het goed. Bijvoorbeeld aan Apple (je weet wel, dat bedrijf dat geen belasting betaalt), zodat de gigant zelf – geheel autonoom – bankje kan spelen met zijn Apple Pay. Of aan Google, met zijn Google Wallet. Maar ook aan alle andere (technische) bedrijven die hiertoe een vergunning aanvragen. Zo worden banken scherp gehouden, redeneert Europa, want: concurrentie.

En de privacy dan?

Niets aan de hand, volgens Europa, want elke burger mag ‘nee’ zeggen tegen dat loeren van bedrijven in je bankgegevens. De keuze is aan de klant. Jaja, vroeger was automatisch incasso ook ‘voor uw gemak’ en enkel een keuze, maar tegenwoordig zo goed als verplicht. Net als ‘klein bedrag, pinnen mag’, maar tegenwoordig de enige betaalwijze in veel winkels. Pinnen moet!

Je kunt er de klok op gelijk zetten. Straks trekken Apple en Google gezamenlijk op. Geen account meer bij hen wanneer je geen inzage geeft in je bankgegevens. Eén vinkje zetten met je muis, meer is het niet: Al je bankgegevens in de cloud en tal van bedrijven die Apple en Google weer betalen om erbij te mogen. Handel!

Scenario’s doemen op. Denk aan een bedrijf dat je zorgverzekeraar op de hoogte houdt van al je ongezonde aankopen. Kijk, afgelopen week kocht meneer Van Driel een pakje Marlboro bij een tankstation langs de A2, plus een frikadel speciaal. En hop, daar gaat zijn zorgpremie omhoog.

Alleen met cash weet je zeker dat niemand over je schouder mee loert. Maar helaas: nog even, en dan is dat ook afgeschaft. Pinautomaten worden al op grote schaal ontmanteld. Zogenaamd omdat de cashloze maatschappij gewoon een logische volgende stap is in de ‘evolutie van betalingen.’ Ja, het wordt echt gezegd: “cash is alleen maar een kostenpost.”

Evolutie, jaja. De enige evolutie die ik zie, is die van overheid en bedrijven die samen hard werken aan de verwezenlijking van hun natte droom: 24/7 achter de voordeur van de consument loeren. En daar horen zijn broekzakken natuurlijk ook bij.

Elke burger geheel transparant. Van glas. Dat is handig, want zo is hij geheel doorzichtig. En als hij iets doet dat niet mag? Dan breek je hem.