Kristof Clerix schreef voor het weekblad Knack een long read over het hoogtechnologisch veiligheidsnet dat de volgende jaren in heel België wordt uitgerold. Van slimme camera’s tot slimme straatverlichting: de mogelijkheden om mensen individueel te volgen, zijn ongezien. Voor Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van minister Jan Jambon betekent dat “niet minder dan een revolutie”. En een radicale omwenteling zal het zeker betekenen, maar dan alles behalve in de positieve zin. Met de plannen en ontwikkelingen die Kristof Clerix op een rijtje zet (zie verder) en met andere ontwikkelingen waar nog nauwelijks aandacht aan wordt besteed, stevenen we regelrecht af op de permanent gecontroleerde burger van wie het doen en laten tot in de details gevolgd kan worden. Kristof Clerix noemt het terecht “een bewakingsnetwerk dat over heel België wordt uitgerold”. En dat is iets waar we ons allemaal dringend grote zorgen over moeten beginnen maken. Een overheid die haar burgers steeds nauwgezetter in de gaten houdt, is immers een schrikbeeld dat met reden orwelliaans genoemd mag worden. Maar het meest schrijnende aan het verhaal, is wellicht het totale gebrek aan maatschappelijk debat rond dit alles. Nog veel te weinig burgers liggen wakker van deze ontwikkelingen en naar politici die aan de alarmbel willen trekken, is het ook al met een vergrootglas zoeken. Hopelijk kan het artikel alvast een paar onder hen wakker schudden.
De Redactie sprak naar aanleiding van het artikel met Kristof Clerix. Dat kan je hieronder lezen. Het originele artikel is terug te vinden op de website van Knack (enkel voor abonnees).
ANPR-camera’s fotograferen niet enkel nummerplaat
De slimme camera’s die de volgende jaren in heel het land zullen worden geïnstalleerd, zijn tot veel meer in staat dan het lezen van uw nummerplaat. De camera’s nemen een foto van heel het voertuig, en zien dus ook wie er in de wagen zit, schrijft het weekblad Knack. Meer nog, in de aanbesteding daagt de federale politie de industrie uit na te gaan of de camera’s ook gezichten zullen kunnen herkennen. De privacycommissie reageert verrast.
De federale regering besliste eind vorig jaar om een schild van ANPR-camera’s te ontplooien in ons land. Het gaat om een duizendtal camera’s langs de autosnelwegen. Op enkele grensovergangen en op de luchthavens van Zaventem en Charleroi zijn de geavanceerde camera’s al in gebruik en binnenkort worden ze ook op de regionale luchthavens van Deurne, Oostende en Luik geïnstalleerd. De bedoeling is duidelijk en drieledig, de camera’s moeten de verkeersveiligheid verhogen, maar zullen ook en vooral worden gebruikt in de strijd tegen het terrorisme en de georganiseerde misdaad. Tot zover de grote lijnen.
Knack-journalist Kristof Clerix, die het 200 pagina’s dikke bestek doorploegde, stootte echter nog op een ander interessant gegeven. In de aanbesteding is namelijk ook sprake van facial recognition, het herkennen van gezichten. De federale politie daagt de industrie uit om op deze vraag een antwoord te bieden. Gezichtsherkenning is vandaag nog niet mogelijk, maar zal dat binnen onafzienbare tijd wel zijn. “Als je dan een module toevoegt om ook gezichten te herkennen, dan krijg je een bewakingsnetwerk dat over heel België wordt ontrold”, zegt Clerix hierover in “De ochtend”.
Clerix confronteerde de Privacycommissie hiermee, maar die bleek niet op de hoogte te zijn van deze eventuele optie.
En er zijn nog meer evoluties aan de gang die wijzen op een insluipende inmenging van de overheid op het privéleven van de burgers, zegt Clerix. Hij verwijst naar de wetgeving die momenteel in de maak is om het gebruik van politiecamera’s uit de camerawet te halen, waardoor de beelden van de ANPR-camera’s een jaar zouden kunnen worden bijgehouden, in plaats van een maand nu. “Mogelijk gevoelige informatie zal dus langer worden bewaard”, zegt Clerix.
Hij waarschuwt ook. “Vandaag wordt er een technologische infrastructuur ontrold waar zeer weinig vragen worden over gesteld. Op termijn kan die infrastructuur gebruikt worden voor verregaande surveillancedoeleinden.” Een maatschappelijk debat dringt zich dus op.
Tot slot zijn ook de ecologische led-verlichtingspalen waar de steden en gemeenten graag mee uitpakken niet zo onschuldig als ze wel lijken, stelt Clerix. “Die zijn inderdaad zuiniger, maar de geavanceerde palen zijn ook verbonden met een systeem waarmee je de verlichting kunt dimmen. En ook die infrastructuur kan later worden uitgebreid met een heel cameranetwerk.”
Big Brother in België: ANPR-camera’s fotograferen meer dan alleen de nummerplaat
(enkel voor abonnees) –