Wanneer je privacy opnieuw moet wijken voor een illusie van veiligheid

De regering-Michel heeft in de bijzondere ministerraad van afgelopen zondag beslist dat er een elektronische identiteitskaart met vingerafdrukken komt. Matthias Dobbelaere-Welvaert (deJuristen) maakt voor datanews duidelijk waarom dergelijke maatregel weinig zal veranderen aan namaak en vervalsing, terwijl het onze privacy weer een beetje doet afbrokkelen.

Voor alle duidelijkheid, er komt voorlopig geen centrale databank van vingerafdrukken. We krijgen wel allemaal een geëncrypteerde vingerafdruk, bewaard op de identiteitskaart zelf. Misschien een kleine geruststelling, maar dan nog blijft de vraag waarom men dan wel  dan de vingerafdruk gaan introduceren?

“Het eventuele voordeel weegt niet op tegen mogelijke beveiligingsrisico’s aangezien de vingerafdruk niet kan geverifieerd kan worden met een externe factor. Bijvoorbeeld: aan de luchthaven zal men gaan kijken of je vingerafdruk overeenstemt met die op je identiteitskaart. Namaak en vervalsing blijft dus eenvoudig mogelijk, maar ondertussen heeft wel elke burger zijn vingerafdruk in het gemeente- of stadhuis gaan zetten. Iets over sop en kool.”

Matthias Dobbelaere-Welvaert noemt het voorstel daarom terecht een slippery slope. Onze politieke partijen zijn langzaam maar zeker de vrijheden en het principe van onschuld aan het afbouwen.

“Ik schreef in november 2015 al dat men privacy niet kan of mag ruilen voor de (illusie van) veiligheid. Na de aanslagen in Parijs en Brussel is de regering losgeslagen. Onder druk van het OCAD worden er telkens meer maatregelen genomen om de individuele vrijheid en privacy van de burger te verminderen. Het is een bijzonder zorgwekkende trend, al lijkt de gemiddelde burger er niet van wakker te liggen. Onder de misleidende opvatting dat als men niks te verbergen heeft, men ook niks hoeft te vrezen, slaapt men rustig verder. Nochtans gaat het niet enkel om wat de regering nu van plan is, maar de regering die komt, en die daarna. Wat zullen haar bedoelingen zijn? Hoe eerbaar zal er dan met de data worden opgesprongen die nu en masse wordt verzameld en opgeslagen? Kijkend naar de Verenigde Staten en Trump, is het duidelijk dat er niet veel nodig is om privacy buitenspel te zetten bij een wissel van de macht.”

Dobbelaere-Welvaert wijst er tussendoor ook op dat in Nederland een soortgelijk voorstel werd afgeschoten door hun Raad van State: “De inbreuk op het privéleven die werd gemaakt door de vingerafdrukken te eisen was ook toen dus niet nodig en daarom onrechtmatig, aldus de Afdeling bestuursrechtspraak. Dit betekent dat voor een identiteitskaart geen vingerafdrukken meer worden afgenomen en alleen de gezichtsopname decentraal mag worden opgeslagen.”

Kortom: dit is een slecht idee. Matthias Dobbelaere-Welvaert:

“Niet alleen omdat er na herhaalde vraag geen technisch plan kan worden getoond, maar wel al gepromoot wordt in de media dat er vingerafdrukken op de eID komen. Het is een slecht idee omdat hiermee opnieuw elke burger in het vizier van de overheid komt. Het is een slecht idee omdat de maatregel weinig zal veranderen aan namaak en vervalsing, zonder centrale databank (waar ik helemaal niet voor pleit). Het is een slecht idee omdat met dergelijke maatregelen telkens opnieuw de inviduele privacy een beetje afbrokkelt. Dat men veiligheid wil in het land, is nu eenmaal de taak van de overheid. Het is anderzijds ook de taak van de burger om het vermoeden van onschuld en eerbiediging van het privé-leven af te dwingen. Het wordt dan ook tijd dat de burger ontwaakt, en dit recht ook afdwingt bij haar vertegenwoordigers.”

“Wanneer je privacy opnieuw moet wijken voor een illusie van veiligheid”