Over datapanik


Datapanik is het platform en netwerk van en voor iedereen in België die kritisch staat tegenover surveillance en controle, zowel in real life als online. We maken ons zorgen over de erosie van onze privacy en de uitholling van onze rechten en vrijheden door de toenemende surveillance. Met datapanik.org willen we een tegengewicht bieden voor wat we omschrijven als de “Permanent Gecontroleerde Zones”. We doen dit via deze website waar we zowel kritieken als alternatieven aan bod willen laten komen. Daarnaast ondersteunen we ook campagnes, initiatieven en projecten die ingaan tegen de trend naar steeds meer controle en surveillance. De focus hierbij ligt vooral op België. Maar daarnaast hebben we ook oog voor de internationale context.

Logo downloads

datapanik logo 2018

 

In English

datapanik offers a platform and a network for everyone who is critical of surveillance and control, both “in real life” and online. We are concerned about the erosion of our privacy and our rights and freedoms due to increasing surveillance. With datapanik we want to counterbalance what we describe as “zones of permanent control”. We do this through both criticism and promoting alternatives. We also support campaigns, initiatives and projects that go against the trend towards more and more control and surveillance. Our focus is on Belgium, but we keep an open eye for the international context.

Het spreekt voor zich dat we op deze website geen racistische, seksistische, homofobe, transfobe of andere discriminerende uitspraken tolereren.

Permanent Gecontroleerde Zones

We gebruikten de woorden Permanent Gecontroleerde Zones voor het eerst halfweg de jaren negentig, toen we het hadden over

“de plekken waar bewakingscamera’s welig mogen tieren; waar onze gegevens in 101 databanken opgeslagen worden; waar onze persoonlijke data big business zijn; waar delen van het openbaar domein tot no-go zones kunnen uitgeroepen worden; waar (privé-)beveiligingsdiensten ons doen en laten mogen volgen; waar ieders levensloop van geboorte tot dood gevolgd kan worden; waar veiligheid synoniem wordt met permanent toezicht; waar fysieke en virtuele ruimtes worden ingericht op basis van angst; waar spel en vertier enkel binnen afgebakende lijnen en onder toezicht gepermitteerd zijn; waar we als consument permanent gemobiliseerd worden; waar het ontbreken van een vodje papier een mens van vandaag op morgen illegaal kan maken; waar enzoverder enzovoort.”

Dat was toen, dit is nu

Sedert die jaren negentig is er veel veranderd. Wat toen nog in de kiem aanwezig was, lijkt vandaag wel alomtegenwoordig. Denken we maar aan de manier waarop onze persoonsgegevens vermarkt worden, zonder dat we daar enige greep of zelfs maar zicht op hebben. De verkoop van onze persoonsgegevens is blijkbaar een normaal businessmodel geworden. Of aan camerabewaking, toen nog door velen als “orwelliaans” beschouwd, maar vandaag blijkbaar de normaalste zaak van de wereld – ook al kan een anpr-camera veel meer dan enkel wat beelden opnemen. Of aan onze smartphone, door sommigen omschreven als “die spion in je broekzak”. Of aan de manier waarop we zelf nonchalant onze data rondstrooien (van facebook tot sharenting). Die alomtegenwoordige surveillance is voor ons een zorgwekkende evolutie, waartegen nog veel te weinig tegengas wordt gegeven. Aan dat weerwerk en weerwoord willen wij ons steentje bijdragen. In de eerste plaats via deze website waar we graag kritische geluiden en mogelijke alternatieven een forum bieden. Maar ook door mee onze schouders te zetten onder initiatieven die zich afzetten tegen de trend naar steeds meer surveillance en controle. Simpelweg omdat we niet in een wereld willen leven waar onze rechten, onze vrijheden en onze privacy dode letter zijn geworden.

Samen is beter

In het recente en iets minder recente verleden hebben we onder meer meegewerkt aan de Big Brother Awards in België, Privacy Training Center, #NMBSgate #SNCBgate, ACTA-campagne, Campagne tegen dataretentie in België, Freedom Not Fear in Brussel, campagnes van de Liga voor Mensenrechten en allerlei andere grote en kleine initiatieven.

Sedert kort zijn we ook betrokken bij het Ministry of Privacy.

We deden (en doen) ook regelmatig advieswerk achter de schermen voor verschillende media. Neem hiervoor gerust contact met ons op.

Quis custodiet ipsos custodes?

Voordat u ons verdenkt van doemdenken, paranoia en andere big brother-gevoelens, nog even dit. Onze samenleving is geen big brother maatschappij, daarvoor zijn er gelukkig nog genoeg momenten die aan de controle ontsnappen. Maar de uitzaaiing van al die little brothers en little sisters die ons in de gaten houden en misbruik maken van onze data en persoonsgegevens, is wat ons betreft een steeds groter wordend gevaar. Zie het als George Orwell meets Frans Kafka in een 21ste-eeuws jasje. Ons motto bij dit alles? Quis custodiet ipsos custodes? Oftewel: wie zal er de bewakers bewaken; wie zal er de controleurs controleren? Want weet u door welke camera’s u in het oog wordt gehouden? Weet u welke persoonlijke informatie er over u in welke databanken bijgehouden wordt? Weet u door wie of voor wat al die gegevens gebruikt worden? Of aan wie ze doorgespeeld of doorverkocht worden? Niet of nauwelijks toch?

Wie zijn wij?

Deze website wordt onderhouden door datapanik.org. Voor de petite histoire: we zijn ergens begin jaren negentig van start gegaan, eerst als papieren zine annex woord- en beeldcollectief. Toen ging het nog over een brede waaier aan thema’s die ons op een of andere manier nauw aan het hart lagen: van dubreggae via ruimtelijke ordening tot straatkunst, dada en zo slingerend verder, inclusief de Permanent Gecontroleerde Zones. datapanik.org werd later een website en een virtueel lettergezelschap dat occasioneel ook wel eens wat buitenlucht kwam opsnuiven. We zijn een losvast collectief dat in al die jaren regelmatig van bezetting gewisseld is, maar altijd wel ergens een paar (toegegeven, soms kronkelende) lijnen heeft vastgehouden. Sedert een paar jaar focussen we ons louter en alleen nog op de kritiek op de Permanent Gecontroleerde Zones. Maar onze lijfspreuk is in al die jaren steeds dezelfde gebleven: Niemands meester, niemands knecht

Recente artikels