De politiezone Brussel Hoofdstad Elsene lanceert een proefproject met mobiele camera’s op drones tijdens interventies. Het gebruik is toegestaan om “overtredingen of onbetamelijkheden op de openbare weg te voorkomen, de openbare orde te handhaven en misdaden en overtredingen te onderzoeken”. Opvallend: niet de politie zelf, maar piloten van de West-Vlaamse telecomoperator Citymesh (een privébedrijf) zullen de drones besturen. Citymesh krijgt wel geen toegang tot de vastgelegde beelden. De beelden die de drone filmt zullen maximaal 365 dagen worden bewaard en na de eerste dertig dagen zal de toegang ertoe beperkt worden tot strafrechtelijke onderzoeken.
Volgens privacyexpert Matthias Dobbelaere-Welvaert is het nu al duidelijk dat het experiment schuurt met de privacywetgeving. “Je moet bij operaties altijd kijken naar de minst intrusieve methode voor de privacy. Dat lijkt me hier – met een private partij die de drones bestuurt – niet het geval. Ook de rechtsgrond hiervoor is wankel: je moet je agenten maar zelf opleiden, een drone-brevet kan je al op een halve dag halen.”
Volgens Dobbelaere-Welvaert is het normaal dat een moderne politiezone camera’s gebruikt en worden drones al geregeld bovengehaald bij specifieke opdrachten, denk daarbij aan manifestaties. “Maar, zoals de testfase nu omschreven is, kan je een drone permanent in de lucht houden. Dat is ook veel invasiever dan een normale ANPR-camera: je zal tijdens het filmen heel wat privé-tuintjes in beeld hebben. En dan worden de beelden ook nog eens een jaar bijgehouden, dat verschilt niet veel meer met wat China op vlak van overheidssurveillance onderneemt.”
Ook La Ligue des droits humains, de Franstalige tegenhanger van de vzw Liga voor Mensenrechten, drukte in een brief aan de gemeentebesturen van Brussel-Stad en Elsene al haar bezorgdheid uit over het experiment. “De doelen van het project zijn te breed opgesteld, er wordt duidelijk geen rekening gehouden met de principes van noodzakelijkheid, evenredigheid en subsidiariteit (wordt het lichtste mogelijke middel ingeschakeld) om het publiek te beschermen bij ingrepen in het privéleven.” De organisatie riep dan ook op om het voorstel te verwerpen. Tevergeefs.