Paul Frissen, filosoof en bestuurskundige in De Groene Amsterdammer
“De kern van de vrijheid is dat ik geheimen heb. Dat begint al bij vriendschap en liefde, die berusten op de zekerheid dat niet alles zal worden gezegd. Het geldt ook voor de politiek. Het streven naar transparante politiek is vaak een reactie van mensen die inzien dat zij zelf alles aan de staat moeten laten zien. Maar uiteindelijk maakt Julian Assange met zijn WikiLeaks deel uit van hetzelfde discours als de NSA en andere geheime diensten, namelijk dat de wereld inzichtelijk en overzichtelijk moet worden gemaakt in het belang van een hoger doel: veiligheid dan wel wereldvrede.’
“Het verlangen naar volledige maakbaarheid en transparantie is een verlangen naar onmiddellijkheid. Dat wil zeggen dat de dingen zich direct tonen zoals ze zijn. Maar het is naïef om te denken dat dat kan. Wij zijn vrije wezens. Ons handelen is ingegeven door voorkeuren, vooroordelen, tradities, vergissingen, geheimen. We handelen bemiddeld. Er zitten lagen en maskers tussen, ook al vinden we die misschien lastig. Of zelfs slecht. Vrijheid brengt altijd strijd. Daarom is er politiek. Dat is een strijdtoneel waar een voorlopige, tijdelijke orde wordt ingesteld. Het verlangen naar een volmaakte orde is antipolitiek. Het is een illusie.”