Art & Surveillance /// Simon Denny – Business Insider (2016)

De Nieuw-Zeelandse kunstenaar Simon Denny toont dat de Amerikaanse geheime dienst NSA ook tot kunst kan inspireren. ‘Business Insider’ heet zijn tentoonstelling die nog tot 14 augustus loopt bij Wiels in Brussel. ‘Business Insider’ overspant eigenlijk twee aparte tentoonstellingen: ‘Secret Power’ en ‘Products for organising’.

Die eerste was in 2015 te zien op de Biënnale van Venetië waar Denny tentoonstelde in het paviljoen van Nieuw-Zeeland. Die expo ging over de Amerikaanse geheime dienst NSA. Denny geraakte gefascineerd door de geheime documenten die door Edward Snowden werden gelekt. Niet door de inhoud, maar door de vormgeving. De NSA bleek een creatief directeur te hebben, David Darchicourt, die de documenten van de organisatie grafisch opschoonde. Hij deed dat van 2001 tot 2012. Daarna ging hij aan de slag als freelance illustrator. Denny contacteerde Darchicourt en vroeg hem een kaart van Nieuw-Zeeland te ontwerpen, met onder meer afluisterstations als ijkpunten. Die grote kaart is aan het begin van de expo te zien. Voorts veel ontwerpen die Darchicourt voor NSA of voor zichzelf ontwierp. Denny plaatst die ontwerpen in grote serverkasten die op zich dan weer kunstwerken vormen. Wat hij doet, is, hetzelfde wat de NSA doet: uit een stroom van informatie zingeving zoeken. Tegelijk is het ook kritiek op het lichtzinnig omgaan met privacy en de macht die van informatie uitgaat. Darchicourt wist pas net voor de opening in Venetië wat Denny met zijn werk had gedaan.

De andere expo ‘Products for organising’ begint met de geschiedenis van het hacken. Opnieuw een reeks serverkasten die tjokvol informatie zitten. Hoe het hacken begon, hoe hacken hip werd, hoe de eerste hackers aan de andere kant gingen staan en boswachters werden. Dat deel van deze tentoonstelling focust op de architectuur van de bedrijfsorganisatie. Denny gebruikt twee casestudy’s: het nieuwe hoofdkwartier van Apple in Cupertino (Apple 2) en het Britse Government Communications Headquarters (GCHQ). Beide gebouwen zijn ontworpen volgens een cirkelvormig open grondplan. Dat is veel meer dan enkel een architecturale keuze. Denny betoogt dat zowel Apple als BGCH staat voor een andere manier van werken. Zonder veel hiërarchie en met veel minder macht voor het management. Denny ziet daarin de link met de hackersbewegingen. Die waren, net zoals andere tegenculturen, ook zo gestructureerd. Het is ironisch dat net twee mastodonten die werkwijze nu hebben geïmplementeerd.

— bron: De Tijd