Art & Surveillance /// Leren spioneren met Tea Tupajic

Theatermaakster Tea Tupajic werkte drie jaar samen met ex-officieren van de Israëlische inlichtingendiensten. Ze zet haar ervaringen nu in in Netwerk Aalst voor een reeks workshops over ondervragingstechnieken en spionagemethodes als tools voor een beter leven.

Tijdens haar gesprekken met medewerkers van geheime diensten sprak Tupajic vooral over hoe ze deden wat ze deden. Via communicatie en psycho­logie, meer dan met technologie, ontdekte ze. Het project ging van start na de onthullingen van Edward Snowden. Ze wist dus al hoezeer we via digitale technologie worden gevolgd. Maar de waardevolste informatie blijkt nog altijd van mensen te komen. Het is de geheim agent die een zoektocht initieert, alle verzamelde data interpreteert en opvolgt. Uit haar gesprekken bleek vooral de noodzaak van de menselijke filter die zegt: dit vind ik niet zorgwekkend, dat wil ik opvolgen. Tupajic concludeert dat hun werk alles behalve spectaculair is. Maar ze noemt het wel opwindend, “omdat het zo persoonlijk is, bijna intiem.”

Al die ervaringen leiden nu tot de “Spy School” die in Netwerk Aalst doorgaat. Daar geeft de theatermaakster Tea Tupajic workshops met de technieken die ze van de geheime diensten leerde. Veiligheidsdiensten verzamelen kennis over menselijke psychologie, gedragingen en interacties, met de bedoeling technieken te ontwikkelen om doelgerichter te kunnen communiceren, observeren en misleiden. Tijdens de reeks workshops worden de rollen omgedraaid. Kunnen we via het aanleren van ondervragingstechnieken en spionagemethodes onze sociale vaardigheden aanscherpen? Tea brengt ook oefeningen uit wervings- en trainingsprocedures aan. Kunnen deze ons helpen in ons dagelijkse leven?

Naast deze workshops organiseert de Spy School een aantal publieke lezingen. Die gaan onder meer in op de historische ontwikkeling van inlichtingentechnieken, reflecteren over de relatie tussen magie en inlichtingen, en kijken naar het veiligheids- en inlichtingenveld vandaag. Tot slot is er ook een Spy Film Nacht.