Locatie » Tour & Taxis - Havenlaan 86c 1000 Brussel
Burgers hebben het recht om in een veilige samenleving te wonen. Het staat buiten kijf dat een correct veiligheidsbeleid met efficiënte maatregelen die focussen op daders een absolute noodzaak is. Maar in de nasleep van de aanslagen werd een resem nieuwe, overwegend repressieve, Europese en nationale wetten en maatregelen aangenomen en/of voorgesteld (24/24u huiszoekingen, passagiersgegevensdatabank, de arrestatietermijn tot 72u, de administratieve enkelband, …).
Bekomt men op die manier wel die veilige samenleving? Zijn de maatregelen efficiënt? Treffen ze de terroristen? Dreigen ze door hun breed karakter niet gehele bevolkingsgroepen te raken? Is de notie terrorisme niet een politiek geladen term en heeft deze term zijn plaats in het recht?
Bovendien komen de rechtstaat en de scheiding der machten, fundamenten van de democratie, onder druk te staan. De uitvoerende macht zuigt steeds meer bevoegdheden naar zich toe en dit ten koste van de rechterlijke en de wetgevende macht. Het gaat niet om wat cosmetische wijzigingen, maar om fundamentele verschuivingen. Hard bevochten mensenrechten staan op de helling.
Deze evolutie tegengaan vereist een dubbele reactie: enerzijds een democratisch en efficiënt antwoord tegen terreur bieden, anderzijds ingaan tegen de uitholling van de democratie, van de grondrechten en van de scheiding der machten.
Dit colloquium – met advocaten, magistraten, vakbondsmensen, professoren uit binnen- en buitenland – gaat deze uitdaging aan. Aan de hand van de evoluties in België, andere Europese landen en Turkije kijken zij welk democratisch antwoord we kunnen formuleren.
Zoals Wies De Graeve, directeur van Amnesty Vlaanderen het stelt: ‘Veiligheid en mensenrechten hoeven elkaar niet uit te sluiten. Een terroristische aanslag, met burgers als doelwit, is evenzeer een aanslag op de mensenrechten. Maar we kunnen ons daartegen ook wapenen zonder fundamentele vrijheden en mensenrechten in te perken.’