[ Origineel @ mensenrechten.be ]
“Niemand weet welke data er in de databank verzameld worden, hoe die opgeslagen worden, of met welke andere databanken ze mogelijk gekoppeld worden.” – Kati Verstrepen van de Liga voor de Mensenrechten
Om de coronacrisis het hoofd te bieden, zullen op termijn 2.000 Belgische coronaspeurders de contacten in kaart brengen van iedereen die mogelijk besmet raakt. Al die informatie zal opgeslagen worden in een centrale databank. ‘Nog erger dan een corona-app’, vindt Kati Verstrepen van de Liga voor de Mensenrechten.
Tenzij er maandag een vaccin uit de lucht komt vallen, is er maar één strategie om veilig de lockdown los te laten: testen en traceren. Dat betekent dat we zo veel mogelijk moeten testen op Covid-19-besmetting en dat we in kaart brengen met wie besmette personen in contact zijn geweest.
Het zag er lang naar uit dat het contactonderzoek zou gebeuren met een mobiele app die registreert waar we geweest zijn. Intussen is duidelijk dat zo’n app er niet komt, en dat het onderzoek grotendeels zal gebeuren door callcentermedewerkers die een besmette persoon vragen waar die geweest is.
Al die informatie moet opgeslagen worden in een nieuwe databank. “Niemand weet welke data daarin verzameld zullen worden, hoe die opgeslagen worden, of met welke andere databanken ze mogelijk gekoppeld worden. Dat baart ons grote zorgen”, zegt Kati Verstrepen, voorzitster van de Liga voor de Mensenrechten. “Er was veel kritiek op een mogelijke app, maar dit is nog erger.”
Bijzondere vraag
Uit een advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA, de vroegere Privacycommissie) blijkt dat de verzamelde gegevens pas gewist worden zodra de Covid-19-crisis achter de rug is. Maar dat is bijzonder vaag, werpt Verstrepen op: “Als het virus volgend jaar nog niet overwonnen is, is de crisis dan wel voorbij?”
Het punt is niet dat onze gegevens bewaard worden, zegt Verstrepen: de overheid heeft wel meer databanken. Maar uit het advies van de GBA blijkt volgens Verstrepen dat het wettelijk kader voor de nieuwe databank schromelijk tekortschiet. En dat terwijl de contact tracing in principe vanaf maandag uitgerold moet worden.
Verstrepen: “Zo’n onderzoek is bijzonder invasief. Je moet eigenlijk je leven op tafel leggen. Ben je naar je lief geweest terwijl dat niet mocht? Of werk je in het zwart? Als we niet zeker zijn dat die gegevens veilig en afgeschermd bewaard worden, kan je niet verwachten dat mensen daar eerlijk over zijn. En als mensen niet helemaal eerlijk zijn, is heel dat contactonderzoek nutteloos.”
Artikel geschreven door Stavros Kelepouris, journalist bij De Morgen.