Coronacrisis opinie & analyse

"Het is tijd dat we uit deze wereldwijde crisissen en onze reacties daarop de nodige lessen trekken. Alleen focussen op veiligheid doet meer kwaad dan goed. In de aanpak van fundamentele schokken moeten we blijven onthouden: veiligheid en vrijheid gaan hand in hand." Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten, schreef in de aanloop naar de herdenking van 9/11 een opiniebijdrage die onder meer in De Standaard verscheen. Daarin stelt ze met spijt vast dat de geschiedenis zich blijft herhalen. Na 9/11 werden in naam van de veiligheid een heleboel vrijhe­den opzij geschoven. Vandaag dreigt met de coronacrisis net...

Marc Reynebeau, redacteur bij De Standaard, heeft het in zijn column over "de bredere denktrant achter de invoering van nieuwe technologie om de bevolking te controleren en er informatie over te verzamelen: je hoeft niet schuldig te zijn om verdacht te zijn. Vingerafdrukken, cameracontrole, energieverbruik, reisinformatie, het sleepnet dat internet­data verzamelt, eventuele opslag van biometrische gegevens, dat alles draait het rechtsstatelijke fundamentele vermoeden van onschuld om: iedereen is verdacht tot bewijs van het tegendeel." Lees de volledige column bij De Standaard. De surveillancestaat is er al Dit is de algemene regel: als iets technisch mogelijk is, zal het ook in de praktijk...

In de podcasts van De Standaard praten redacteurs van de krant over een actuele kwestie. In een 20-tal minuten gaat Matthias Verbergt deze keer dieper in op de long read die hij schreef voor DS Magazine over de impact van de coronamaatregelen op mensenrechten en andere fundamentele rechtsprincipes. We hebben een avondklok aanvaard, de mondmaskerplicht ook, we mogen met niet te veel mensen samen gezien worden…. En dat allemaal om dat vervelende virus tegen te werken. Maar veel debat over het opschorten van onze vrijheden is er niet geweest. Hoever mogen we gaan in het gedeeltelijk opschorten van onze privacy-...

Matthias Verbergt schreef voor De Standaard Magazine een long read over de impact van de coronamaatregelen op mensenrechten en andere fundamentele rechtsprincipes. In het verleden is al verschillende keren gebleken dat handhavings­methoden en surveillancetechnieken die bij crisissen worden ingevoerd vaak nooit meer worden ­teruggedraaid en zelfs worden genormaliseerd. Dat dit nu opnieuw dreigt te gebeuren, zonder een maatschappelijk debat die naam waardig, zou ons allemaal moeten verontrusten. Wie fluit de staat terug? We zijn in minder dan een jaar gewend geraakt aan de avondklok en de mondmaskerplicht, zoals we ook allang niet meer opkijken van controles op luchthavens en camera’s...

Auteur Yuval Noah Harari zette voor de Financial Times op een rijtje welke lessen we kunnen trekken uit één jaar corona, een jaar van wetenschappelijke doorbraken en politieke mislukkingen. Interessante lectuur voor wie wil nadenken over hoe we een eventueel volgend virus in de kiem kunnen smoren. De volledige tekst vind je hier (en hier het origineel). Hieronder pikken we er twee paragrafen uit die aansluiten bij onze bekommernissen over privacy, surveillance en gegevensbescherming. "De informatietechnologie heeft ons weerbaarder gemaakt tegen organische virussen, maar ze heeft ons ook veel kwetsbaarder gemaakt voor malware en cyberoorlogen." Dat de mensheid automatiseert, digitaliseert en...

Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten, schreef een opiniebijdrage voor De Standaard - mee ondertekend door een lange lijst opiniemakers - waarin ze waarschuwt dat de pandemie geen excuus mag zijn om bepaalde vrijheden blijvend in te perken. Covid-19 bestrijden zonder democratische rechten uit te hollen: het kan en het moet. Ze eindigt met een oproep die we van ganser harte ondersteunen. "Het installeren van een klimaat van willekeur, wantrouwen en verklikking maakt de samenleving ziek en is ronduit gevaarlijk. Wat we nodig hebben is solidariteit met en vertrouwen in elkaar. Daadkrachtige maatregelen die de democratische rechten respecteren helpen...

"Als we privacy beschouwen als een spaarpot met 100 wisselcenten, en elke keer als we iets verkiezen boven onze privacy dus zo’n cent uitgeven, dan houden we op een bepaald moment, jawel, een armzalige lege pot over." Matthias Dobbelaere-Welvaert (Ministry of Privacy) schreef dit weekend een long read voor de VRT nieuws website. Deze week heropende Brussels Airport. Een heropening in mineur, want er viel nog weinig volk te bespeuren. Wat wél opviel: er was een extra controlepoort: de temperatuurmeter. U zegt? Een privébedrijf dat uw medische toestand wil controleren, dat kan toch niet? U heeft uiteraard gelijk. Brussels Airport...

Truthout voorspelt dat de volgende fase van het kapitalisme, de post-Corona economie, vooral op drie poten zal steunen: meer robots, minder jobs en een sterkere verwevenheid van big tech met de surveillance industrie. Big tech lijkt alvast sterker dan ooit uit de Coronacrisis te zijn gekomen. Online platformen hebben getoond hoe cruciaal ze waren in die periode waarin wereldwijd thuiswerk gestimuleerd en verplicht werd, heel wat activiteiten (van communiceren tot winkelen) zich online afspeelden en dienstverlening niet meer ter plaatse maar vanop afstand gebeurde. Volgens Truthout zou de wereldeconomie er na de pandemie wel eens heel anders uit kunnen...

As Governments, Apple and Google compete in proximity tracing, Privacy International  (PI) wrote a long read on building tech in times of crisis. Key findings: Contact tracing is an important emergency healthcare initiative, and is necessarily invasive. Coronavirus Apps do much more and much less than manual contact tracing. There are dangerous tracing initiatives that regularly report on your activities. There are interesting initiatives that may or may not work. These are somewhat privacy-aware, and can be either centralised or decentralised. Apple and Google support decentralised proximity tracing, in privacy- and security-aware ways. Those who build...