Document pool

• Privacywet – 08/12/1992 | Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (B.S., 18 maart 1993) – Geconsolideerde versie (01/08/2007)
• Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (volledige tekst)
• Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (pdf)

GDPR

• GDPR -Algemene Verordening Gegevensbescherming (EU 2016/679) van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016
• General data protection regulation – legislative schedule
• One year under the EU GDPR. An implementation progress report. State of play, analysis, and recommendations (Access Now, pdf, mei 2019)
• GDPR Enforcement Tracker (fines and penalties)

Meer Europese wetgeving

• JD – Interoperability between EU information systems on police and judicial cooperation, asylum and migration (16/4/2019)
• JD – Interoperability between EU information systems in the field of borders and visas (16/4/2019)
• Payment services in the internal market PSD 2 (08/10/2015)

• EFF: Behind the One-Way Mirror: A Deep Dive Into the Technology of Corporate Surveillance (december 2019)
• “I’ve Got Nothing to Hide” and Other Misunderstandings of Privacy / Daniel J. Solove (oorspr. 2007, herziene versie 2014)
• Privacyontwerpstrategieën (pdf) / Jaap-Henk Hoepman, 2019 – hoe maak je privacy by design concreet en hoe pas je het in de praktijk toe.
• High-grade encryption is essential for our economy and our democratic freedoms (EDRi, 2015, pdf)
• Rapport ‘Mensenrechten in het robottijdperk’ / Rathenau Instituut, 2017
• Report of UN Special Rapporteur David Kaye (pdf, 2015)
  “Encryption and anonymity enable individuals to exercise their rights to freedom of opinion and expression in the digital age and, as such, deserve strong protection.”

ANONIMISERING / METADATA

• One nation, tracked. An investigation into the smartphone tracking industry (New York Times, 2019)
• Estimating the success of re-identifications in incomplete datasets using generative models / Luc Rocher, Julien M. Hendrickx & Yves-Alexandre de Montjoye (Nature Communications vol. 10, 2019)
• The privacy risks of compiling mobility data / Rob Matheson, MIT, 2018
• De-anonymizing Web Browsing Data with Social Networks / Jessica Su, Ansh Shukla, Sharad Goel, Arvind Narayanan (pdf, Stanford and Princeton University, 2017)
• Automobile Driver Fingerprinting / Miro Enev*, Alex Takakuwa, Karl Koscher, Tadayoshi Kohno, in: Proceedings on Privacy Enhancing Technologies (pdf, 2016 (1):34–51)
• Unique in the shopping mall: On the reidentifiability of credit card metadata / Yves-Alexandre de Montjoye, et al (Science 30 Jan 2015 : 536-539)
• Unique in the Crowd: The privacy bounds of human mobility / Yves-Alexandre de Montjoye, et al (Scientific Reports volume 3, Article number: 1376, 2013)

België

• Wet van 25 november 2018 houdende diverse bepalingen met betrekking tot het Rijksregister en de bevolkingsregisters
• Vingerafdrukken op de Belgische eID. Technische analyse (pdf) / Jens Hermans, Roel Peeters (KU Leuven – ESAT/COSIC) 2019

Europa

• EU voorstel om verplicht vingerafdrukken en een gezichtsopname op de identiteitskaart op te nemen.
• Voorstel voor een verordening betreffende de versterking van de beveiliging van identiteitskaarten (04/04/2019)

Zijn vingerafdrukken écht uniek, hoe lang blijven ze leesbaar en hoe kunnen ze worden misbruikt?

Wetgeving

• Gecoördineerde camerawet – Wet van 21 maart 2007 – Gecoördineerde versie op 12/11/09
• Gecoördineerd KB aangifte – Koninklijk besluit van 2 juli 2008 betreffende de aangiften van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s (B.S., 15 juli 2008) Gewijzigd bij KB 27 augustus 2010 (BS 10 september 2010), met ingang van 10 september 2010.
• Gecoördineerd KB pictogram (pdf) – 10/02/2008 (gewijzigd door het koninklijk besluit van 21 augustus 2009)
• Ministeriële Omzendbrief camera’s (pdf) – 10/12/2009 (gecoördineerde versie – wijzigingen omzendbrief 13 mei 2011)
• Juridische nota camera’s (pdf) – Principenota Camerawet 2007.2 – 20/01/2010
• Koninklijk besluit betreffende de aangiften van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s en betreffende het register van de beeldverwerkingsactiviteiten van bewakingscamera’s (pdf, 8 mei 2018)

• CAO nr. 68 (pdf) Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 68 van 16 juni 1998 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de werknemers ten opzichte van de camerabewaking op de arbeidsplaats

Onderzoek Internationaal

• Artikel Wissenschaftliche Materialsammlung: Wirkt Videoüberwachung?
• Effects of Closed Circuit Television Surveillance on Crime – meta-analyse van 44 studies die camerabewaking evalueerden. [pdf – mei 2009]
• No CCTV Interim Report – No CCTV rapport nav de installatie van bewakingscamera’s in Cowley Road, Londen. [pdf – november 2007]
• Big Brother Watch: The price of privacy – download het volledige rapport in pdf [februari 2012]

Onderzoek België

• “Cameratoezicht in de openbare ruimte, een kwantitatieve analyse” (effectenstudie KATHO, 2013) De resultaten van het onderzoek verschenen bij Maklu : Cameratoezicht in de openbare ruimte. Ook wie weg is, is gezien? Een uitgebreide samenvatting kan je downloaden in pdf: Nederlands of Frans.
• Vincent Francis (UCL) – onderzoek naar het gebruik van bewakingscamera’s door de NMBS. Een uitgebreide samenvatting van het onderzoek kan je downloaden (pdf) in het Engels of in het Frans.
• Onder het oog van de camera. Een kritische analyse van cameratoezicht in de publieke ruimte / Masterproef Van De Putte Lorca (UGent, 2013-2014)

• EDRI’s Facial Recognition & Biometric Surveillance Document Pool
• EFF whitepaper – Face Off: Law Enforcement Use of Face Recognition Technology (2018 – updated april 2020)
• EDRi – Facial recognition and fundamental rights 101 (2019)
• Pete Fussey & Dr. Daragh Murray – Independent Report on the London Metropolitan Police Service’s Trial of Live Facial Recognition Technology (pdf) / University of Essex, 2019
• Facial recognition technology: fundamental rights considerations in law enforcement / EU Fundamental Rights Agency (pdf, 2019)
• The Public Voice – Declaration: A Moratorium on Facial Recognition Technology for Mass Surveillance Endorsements (2019)
• Epic – Ban Face Surveillance (2019)
• Big Brother Watch (UK) – Face Off Campaign
  Report “Face Off: the lawless growth of facial recognition in UK policing” (pdf, may 2018)

• De oorspronkelijke Europese dataretentierichtlijn: Richtlijn 2006/24/EG van 15 maart 2006

België

• De omzetting van de dataretentierichtlijn in Belgische wet: Wet van 30 juli 2013
• Koninklijk besluit van 19 september 2013
• De voornaamste bepalingen van het uitvoeringsbesluit van de bewaarplicht voor telecomgegevens via LegalWorld.
• Het arrest van het Grondwettelijk Hof: Arrest nr. 84/2015 van 11 juni 2015.
• Advies nr 33/2015 van 9 september 2015 van de Privacycommissie over het nieuwe wetsvoorstel
• Avis des associations sur le projet de loi – standpunt en bezwaren van Nurpa, Ligue des Droits de l’Homme, Liga voor Mensenrechten en datapanik over het nieuwe wetsvoorstel (15/02/2016, pdf)
• De herziene wet: Wet van 29 mei 2016

Europees Hof van Justitie (2014)

• Arrest van het Europees Hof van Justitie (2014) en de persmededeling “The Court of Justice declares the Data Retention Directive to be invalid.”

Europees Hof van Justitie (2020)

• Arrest van het Europees Hof van Justitie (2020) en de persmededeling (pdf).
• De uitspraak volgt op verzoekschriften van Privacy International voor Groot-Brittannië en La Quadrature du Net e.a. (voor Frankrijk) en de Ligue des Droits Humains e.a. (voor België). De twee laatste verzoekschriften werden samengevoegd.
• Analyse van de uitspraak door EDRi: EU’s top court rules that UK, French and Belgian mass surveillance regimes must respect privacy
• Analyse en commentaar op de uitspraak door Plixavra Vogiatzoglou en Jenny Bergholm (CITIP, KULeuven): deel 1, deel 2, deel 3.

Extra

• Big Brother Awards 2014 Dossier Dataretentie (Liga voor Mensenrechten, pdf)
• Resources – wiki van AK Vorrat
• Data retention – situation in member states / Council of the European Union, pdf, 6/3/2019

• EDPS TechDispatch #2: Smart Meters in Smart Homes (16/10/2019)
• EDPS Opinion on the Commission Recommendation on preparations for the roll-out of smart metering systems (2012)
• Article 29 Data Protection Working Party – Opinion 12/2011 on smart metering (2011, pdf)
• Eibl, G.; Burkhart, S. and Engel, D. (2018). Unsupervised Holiday Detection from Low-resolution Smart Metering Data
• Sara Cleemput: Secure and privacy-friendly smart electricity metering (KULeuven, 2018, pdf)
• Günther Eibl, Dominik Engel: Influence of Data Granularity on Smart Meter Privacy (IEEE, 2014)
• Data protection impact assessment for smart grid and smart metering environment (EC, 2018)
• Securing the smart grid (pdf) – presentatie van beveiligingsfirma IOActive voor het Infosecurity Europe 2010 congres.
• Comments of the Electronic Privacy Information Center (2009, pdf)
• Smart Privacy for the Smart Grid (pdf) – rapport van de Canadese privacycommissaris en het Future of Privacy Forum (2009)
• Privacy and the Smart Grid: New Frontiers, New Challenges (Future of Privacy Forum, 2009, ppt)
• Smart metering & privacy: existing law and competing policies (Colorado Public Utilities Commission, 2009, pdf)
• Slimme meters are watching you! (pdf) – onderzoek van de Universiteit van Amsterdam naar de introductie van slimme meters in Nederland.

SLIMME METERS IN BELGIË

Adviezen van de Privacycommissie

• Aanbeveling 04/2011 van 15 juni 2011 – aanbeveling van de Privacycommissie over de na te leven beginselen bij smart grids en slimme meters (pdf)
• Advies nr 17/2017 van 12 april 2017 – advies van de Privacycommissie over de conceptnota “uitrol van digitale meters in Vlaanderen” (pdf)
• Advies nr. 23/2018 van 21 maart 2018 -aAdvies over een voorontwerp van decreet betreffende de slimme meters

• EU-Richtlijn 2016/681 van 27 april 2016 over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) – english version
• EU passenger name record (Legislative schedule voor European PNR)
• Wet van 25 december 2016 betreffende de verwerking van passagiersgegevens, Belgisch Staatsblad 25 januari 2017. (’PNR-wet’). – Wetsontwerp (Parlementair Document 54K2069) met o.m. het wetsontwerp (pdf) en de bespreking (pdf) in de tijdelijke Commissie Terrorismebestrijding
• Koninklijk besluit van 18 juli 2017 ter uitvoering van de wet van 25 december 2016 betreffende de verwerking van de passagiersgegevens, houdende de verplichtingen opgelegd aan de luchtvaartmaatschappijen
• Koninklijk besluit van 21 december 2017 ter uitvoering van de wet van 25 december 2016 betreffende de verwerking van passagiersgegevens, houdende diverse bepalingen betreffende de Passagiersinformatie-eenheid en de functionaris voor de gegevensbescherming, BS 29 december 2017.
• Europese Hof van Justitie (pdf) verklaart overeenkomst met Canada om passagiersgegevens te gebruiken voor opsporing ongeldig (27/07/2017).

• Privacy-Preserving Road Charging / Josep Balasch, Carmela Troncoso, Alfredo Rial – KULeuven COSIC 2010
• Privacy Enhanced Fraud Resistant Road Pricing (pdf) / J.-H. Hoepman, G. Huitema. In What Kind of Information Society? 2010
• Privacy-Friendly Electronic Traffic Pricing via Commits (pdf) / Wiebren de Jonge, Bart Jacobs. In Formal Aspects in Security and Trust, 2008.

• Wat je niet hebt kun je ook niet afgeven – Kentekenparkeren zonder dat de Belastingdienst mee kan kijken / Jaap-Henk Hoepman

• • Smart Cities: Utopian Vision, Dystopian Reality (pdf, Privacy International Report, October 2017)
  • zie ook: topic ‘smart cities’ van Privacy International
  • Lilian Edwards: Privacy, security and data protection in smart cities: a critical EU law perspective (pdf, SSRN Electronic Journal 2(1) January 2016)

• • Privacy International: With my fridge as my witness?! (2019)

• Report: The Net Neutrality Situation in the EU. Evaluation of the First Two Years of Enforcement (epicenter.works, 29.01.2019)